Ballkani nuk mund të presë më. Rinisja e aksionit italian në rajon, të cilin qeveria jonë e filloi me Konferencën e Triestes, më 24 janar, gjeti një fazë tjetër të rëndësishme në takimin ministror në Romë, më 3 prill. Së bashku me Ministrat e Jashtëm të Shqipërisë, Bosnjë-Hercegovinës, Kosovës, Malit të Zi, Maqedonisë së Veriut dhe Serbisë, si dhe Presidencën suedeze të radhës të Këshillit të BE-së dhe Komisionerin për zgjerimin dhe politikën e fqinjësisë, ne diskutuam se si ta bëjmë më konkret procesin e integrimit evropian të këtij rajoni.

Kemi dëgjuar me vëmendje kërkesën e fortë për Evropën dhe Italinë që vjen nga këto vende, aspiratën e tyre për të qenë pjesë e projektit evropian me të cilin ato ndjehen të lidhura ngushtë nga historia, kultura dhe ekonomia dhe në ndërtimin e të cilit dëshirojnë të kontribuojnë me energjinë e shoqërisë së tyre civile dhe entuziazmin e të rinjve të tyre. Diskutimi zbuloi qartë nevojën për të punuar së bashku për integrimin në mekanizmat dhe jetën institucionale të BE-së që në fazat fillestare të procesit të negociatave, veçanërisht në sektorët kyç si energjia dhe tranzicioni digjital, infrastruktura, arsimi e kërkimi. Dikush nga kolegët e mi ka thënë: "Ne duam të ndihmojmë në vendosjen e fazave të kësaj rruge, jo thjesht t'i ndjekim ato". Unë e mbështes këtë qasje, e cila duhet të përfshijë 6 vendet në ndërtimin e fazave të ardhshme të procesit të integrimit.

Ajo që kërkojnë vendet e Ballkanit Perëndimor nuk është një zbritje në reformat që Bashkimi Evropian kërkon të miratojë për të hyrë. Ata kërkojnë siguri për procesin, për kohën dhe mbi të gjitha për rezultatin përfundimtar. Në fakt, munda të prekja zhgënjimin e tyre me një proces integrues që vitet e fundit është bërë gjithnjë e më i çrregullt, edhe për shkak të një interpretimi të shpeshtë burokratik të dinamikës së negociatave nga Bashkimi Evropian. Duke vepruar kështu, harrohet vlera e jashtëzakonshme transformuese që ka procesi i integrimit për institucionet dhe shoqërinë civile të këtyre vendeve. Ëndrra evropiane rrezikon të bëhet një kimerë për të gjithë ata.

Takimi në Romë shërbeu për të dhënë përgjigje konkrete menjëherë. Në fakt, falë tryezave të rrumbullakta tematike që kemi organizuar, ne kemi identifikuar një sërë nismash mbi të cilat do të punojmë në muajt në vijim përmes rrjeteve të ekspertëve që do të përpunojnë projekt propozime në sektorë me interes të përbashkët. Të tilla si, për shembull, mbrojtja dhe ruajtja e trashëgimisë kulturore edhe si përgjigje e sfidave të paraqitura nga ndryshimet klimatike dhe inovacionet teknologjike të aplikuara në sektorin bujqësor dhe agro-industrial.

Unë jam optimist për rezultatet që mund të arrihen, sepse kemi shprehur vullnetin, të gjithë, për të punuar së bashku, për të ndërtuar sinergji që mund t'i japin një të ardhme paqeje dhe prosperiteti rajonit duke punuar për të thyer barrierat që kufizojnë lëvizjen e lirë të njerëzve, mallrave, shërbimeve dhe kapitalit, me synimin për një treg të përbashkët rajonal si hapi i parë drejt integrimit në tregun e përbashkët të BE-së. Kemi sfida të përbashkëta me Ballkanin që kërkojnë përgjigje të përbashkëta: tranzicioni energjetik, mbështetja për rritje dhe punësim, lufta kundër migrimit të parregullt.

Italia synon të zhvillojë një veprim shumëdimensional ndaj rajonit të Ballkanit. Në planin politik, ne do të vazhdojmë të forcojmë marrëdhëniet dypalëshe me secilin vend të Ballkanit Perëndimor dhe në Bruksel do të jemi bartës të kërkesave të tyre dhe dëshirës së tyre të fortë për anëtarësim në BE. Ne do të vazhdojmë të kontribuojmë për stabilitetin dhe sigurinë e rajonit duke ruajtur praninë e Forcave tona të Armatosura në zonë. Duke u nisur nga të dhënat tashmë të shkëlqyera në lidhje me shkëmbimet tregtare, të cilat arritën një vlerë prej rreth 17 miliardë euro në vitin 2022, ne do të çojmë përpara nismat për rritjen e pranisë së kompanive tona në Ballkan. Një qëllim që duhet të arrihet edhe duke shfrytëzuar mundësitë që ofron zhvillimi i infrastrukturave evropiane, siç do të bëjmë, për shembull, duke mikpritur një nismë kushtuar të ashtuquajturit Korridori 8 në muajt në vijim, kryqëzimi rrugor dhe hekurudhor i cili bashkon Italinë me Shqipërinë, Maqedoninë e Veriut dhe Bullgarinë, aks strategjik që lidh Detin Adriatik dhe Detin e Zi.

Kërkesa e fortë për Evropën dhe Italinë që vjen nga Ballkani Perëndimor duhet të pranohet pa vonesë. Për këtë arsye ne kemi vendosur të vazhdojmë dialogun e nisur në Romë me një takim të ri që do të mbahet deri në fund të vitit edhe për të verifikuar ecurinë e bashkëpunimit tonë. Italia dëshiron të luajë një rol udhëheqës dhe është gati të përfshihet, sepse e ardhmja e vendit tonë dhe e Evropës është në rrezik. Ballkani nuk mund të presë më.