Sëmundjet më ngjitëse në botë
Lexohet për: 4 min.
6665
1 vit më parë
Linku u kopjua

Njerëzit kanë vuajtur nga të gjitha llojet e sëmundjeve që nga fillimi i njerëzimit. Por cilat janë  sëmundjet më ngjitëse të historisë.

Gripi

Virusi përgjegjës për gripin është veçanërisht ngjitës dhe mund të jetojë deri në 48 orë në sipërfaqe. Kjo do të thotë që ju mund të kapni gripin thjesht duke trajtuar objekte të kontaminuara. E njëjta gjë vlen nëse bini në kontakt me pikat e kontaminuara të lëshuara në ajër nga një person i infektuar. Në fakt, disa pacientë janë ngjitës deri në 24 orë përpara se të shfaqen shenjat e para.

Lija e dhenve

Lija e dhenve është një sëmundje shumë ngjitëse. Para zhvillimit të vaksinave, fëmijët e merrnin sëmundjen në moshën 5 vjeç dhe 90% në moshën 12 vjeç . Virusi përgjegjës për këtë infeksion, i cili manifestohet si puçrra të vogla të mbushura me lëngje, përhapet kryesisht përmes ajrit.

HIV

Që nga viti 2019, rreth 38 milionë njerëz në mbarë botën jetojnë me virusin e imunitetit të njeriut. HIV transmetohet nëpërmjet marrëdhënieve seksuale ose gjakut.

Fruthi

Fruthi është një virus shumë ngjitës që transmetohet nga një person i infektuar që ka teshtitur ose kollitur. Virusi përgjegjës për këtë sëmundje qëndron në ajër për disa kohë, duke rritur shkallën e ngjitjes. Fruthi është një nga shkaqet kryesore të vdekshmërisë së fëmijëve në botë, pavarësisht ekzistencës së një vaksine efektive dhe të sigurt që mund ta parandalojë atë.

Kolera

Midis 1.3 dhe 4 milionë raste të kolerës regjistrohen në mbarë botën çdo vit. Pa trajtim, sëmundja mund të jetë fatale në vetëm disa orë. Kolera është jashtëzakonisht ngjitëse në shumë pjesë të botës ku mungonë të uji.

Shytat

Shytat është një sëmundje shumë ngjitëse, veçanërisht tek fëmijët, dhe shpesh shkakton ënjtje të gjëndrave të pështymës. Ky virus transmetohet kryesisht përmes pështymës dhe pikave infektive të ajrit.

Sëmundja e virusit Ebola

Ndryshe nga shumë sëmundje infektive, virusi Ebola zakonisht nuk transmetohet nga ajri. Kërkohet kontakti me gjakun, pështymën ose lëngjet e tjera trupore të një personi të infektuar . Mund të sëmureni edhe duke prekur një objekt (gjilpëra, shtrat etj.) ose sipërfaqe të kontaminuar me virusin.

Gripi spanjoll

Gripi spanjoll u shfaq për herë të parë në vitin 1918 dhe që atëherë është bërë një nga sëmundjet më infektive në histori. Në atë kohë, u vlerësua të kishte infektuar një në tre njerëz në mbarë botën dhe shkaktoi rreth 50 dhe 100 milionë vdekje (50% e të prekurve ishin midis 20 dhe 40 vjeç). Virusi kishte në shënjestër mushkëritë dhe sistemin imunitar. Sikurse të tjera ngjitëse sëmundjet, gripi spanjoll u përhap nga pikat ajrore ose kontakti me sipërfaqet e kontaminuara.

Malaria

Malaria infekton një person pasi pickohet nga një mushkonjë femër e infektuar me një protozoar që i përket një prej pesë llojeve të Plasmodium. Simptomat zakonisht shfaqen pas një deri në katër javë. Shumica e vdekjeve priren të ndodhin në Afrikë. Ndërsa ende nuk është zhvilluar asnjë vaksinë.

Sëmundja e koronavirusit

Që nga shfaqja në vitin 2019, sëmundja e koronavirusit është përhapur me shpejtësi në të gjitha kontinentet. COVID-19 transmetohet përmes ajrit kur një person i infektuar me virusin SARS-CoV-2 transmeton virusin duke folur, teshtitur ose kollitur. Ndërsa disa pacientë nuk tregojnë shenja të sëmundjes, të tjerët përjetojnë simptomat më të zakonshme të etheve, kollë, dhe lodhje. Të tjerë ende mund të vuajnë nga komplikime të shumta nga sëmundja e koronavirusit, duke përfshirë disa që mund të rezultojnë në vdekje.

/rtsh.al/

Kjo webfaqe mirëmbahet dhe menaxhohet nga Agjencia e Lajmeve KosovaPress. KosovaPress mban të drejtat e rezervuara me copyright sipas dispozitave ligjore për të drejtat e autorit dhe pronës intelektuale. Përdorimi, modifikimi dhe shpërndarja për qëllime komerciale pa marrëveshje me KosovaPress, ndalohet rreptësisht.
Ky aplikacion uebsajti është zhvilluar me mbështetjen e #SustainMedia Programme, i bashkëfinancuar nga Bashkimi Evropian dhe Qeveria Gjermane, ndësa implementohet nga GIZ, DW Akademie dhe Internews. Përmbajtja e tij është përgjegjësi vetëm e KosovaPress dhe nuk pasqyron domosdoshmërisht pikëpamjet e BE-së apo të Qeverisë Gjermane.
Të gjitha të drejtat e rezervuara nga A.P.L. KosovaPress © 2002-2024