(Disa kujtime shumë të vërteta dhe reale dhe mendime e vlerësime për veprimtarin e çështjes kombëtare të shqiptarëve nën Jugosllavi – Serbi Abdyl Krasniqi nga Drenoc i Malishevës).
Me Abdyl Krasniqin jam njohur në vitet 1976 – 1977. Ishte ajo një kohë kur të gjithë shqiptarët e kërkonin njëri tjetrin, dhe e gjenin vetvetiu për t’u bashkuar e vepruar e në fund për të luftuar pushtuesin, në atë kohë jugosllav e në fund serb. Ishte ky misioni që i kishin vënë vetes të gjithë shqiptarët patriotë e në mes tyre edhe Abdyli me veçoritë e tij, me veprën e tij dhe me angazhimin e tij dinamik, për të arritur atë që mjaft edhe e dyshonin në atë kohë, por që populli shqiptar i ka besuar gjithnjë idealit të Abdylit e të gjithë patriotëve të angazhuar për ta fituar lirinë e atdheut tonë të pushtuar. Koha i tregoi këto.
Duhet vënë në evidencë pra, se Abdyli u lind më 1 maj 1939 në Drenoc të Malishevës. I cili pasi mësimet e paranë vendlindje, do të vijonte mesmet në shkollën Normale të Prizrenit. Ndërsa studimet për histori-gjeografi i kreu në Shkollën e Lartë të Përgjithshme në Gjakovë, kurse Fakultetin e Historisë në Tiranë. E pas kryerjes së studimeve, krahas punës do të merrte mbi supe edhe veprimtarinë për çështjen kombëtare, që do ta çonte në dyert e papunësisë, UDB-së, torturës e burgut, por pa ia cenuar vullnetin për të bërë atë që ishte më me vlerë për lirinë e vendit të tij dhe të bashkëkombësve të tij.
Abdyli ishte mësues në shkollën e fshatit Drenovc. Ishte një edukator i shkëlqyer i fëmijëve edhe për dituri e edhe edukim kombëtar. Ai realisht ishte një hero i veçantë i kohës së tij. Puna e tij, vepra e tij kishte dinamikë të veçantë. Jeta e tij kishte karakteristikat e një njeriu të sakrificës për të tjerët. Ai dukej se ishte i prirë për të bërë punë që të tjerët e kishin, të vështirë, të pa mundur ose nuk guxonin t’i bënin.
Abdyli prej kohës kur i pati nxjerrë eshtrat e heroit – luftëtarit për liri nga shpella e maleve të Gllarevës, do të kishte një jetë ndryshe. Ai tashmë ishte vënë në evidencat e pushtuesit dhe mekanizmit të tij të torturës, UDB-së, si nacionalist i deklaruar, si irredentist, si kundër-sllav, si shqiptar patriot që nuk do të duronte pushtuesin dhe nuk do të ishte i bindur dhe i nënshtruar ndaj këtij pushtuesi.
Duhet theksuar se që në hapat e parë Abdyli nuk ishte vetëm. Ai kishte edhe shokë të cilët ishin me të, ishin pranë tij dhe vepronin bashkë me të. Ai duke qenë se kishte krijuar lidhje edhe në Shqipëri kishte mundësi plus për të zgjeruar në vijimësi veprimtarinë për çështjen kombëtare. Ashtu veproi ai gjithë jetën për të qenë në pozicionin që ishte me interes për atë që duhej bërë në shërbim të atdheut e të kombit.
Ai arriti të futet në atë shpellë, ku përveç Azem Galicës nuk kishte zbritur askush tjetër. Kjo do të ndodhte më 22 maj 1971. Kur ai me guxim do të ndërmerrte veprimin që pakkush mund ta kuptonte a ta imagjinonte në atë kohë. Ajo shpellë për të gjithë ishte një enigmë, askush nuk mund ta dinte cila ishte thellësia e saj apo struktura e saj. Aty kishte kaluar para tij veç Azem Galica, pasi e kishte dorëzuar shpirtin.
47 vjet kishin qëndruar në atë varr të veçantë eshtrat e kryetrimit. Deri kur të atë varr me thellësi prej 73 metrash, zbriti Abdyl Krasniqi, ai kishte qenë thuajse një legjendë. Kurse tashmë do të kthehej në një realitet të prekshëm.
Kjo vepër madhështore e Abdyl Krasniqit bëri përshtypje të madhe për të gjithë shqiptarët. U kuptua se tashmë mund të bëheshin edhe veprime që na mbushnin kombëtarisht. Por as që mund të mendohej se punë të tilla mund të bëheshin lehtë. Sot mund të duket si një rrëfenjë dimri, për të mbushur kohën. Por në atë kohë të pushtimit të egër jugosllavo serb, për veprimtari kombëtare më e pakta që mund të të gjente, të shkonte dëm jeta. Megjithatë kishte të tillë mjaftueshëm, si Abdyl Krasniqi që nuk e përfillnin rrezikun.
Kuptohet që për veprën e Abdylit ishte informuar edhe pushtuesi. Kështu që ai vetëm 3 muaj më vonë do të largohej nga puna, duke i hequr të drejtën në mënyrë arbitrare për të vijuar më tej mësimdhënien, për fëmijët, detyrë të cilën ai e kishte me pasion të veçantë.
Më lejohet të them, se veprimtari si të Abdyl Krasniqit janë madhore e madhështore. Janë të tilla që na japin krenari. Janë të tilla që na japin siguri. Janë të tilla që na bëjnë të qartë vizionin për të ardhmen kombëtare. Bota i krijon nga asgjëja figura të tilla kombëtare. Kurse ne kemi privilegjin t’i kemi në mesin tonë. Kemi privilegjin të jemi bashkudhëtar, bashkëkohës e bashkëveprimtar dhe bashkëluftëtar me ta. Prandaj me këtë rast edhe do të apeloja që të bëjmë kujdes me figura të tilla. Ata nuk na kërkojnë asgjë, përveç se tç vlerësojmë veprën e tyre, të mbajmë të freskët veprën e tyre dhe të mos harrojmë sfidat e historisë nëpër të cilën kemi ardhur. Të ndihemi mirë për të folur edhe në orën e mësimit me fëmijët në shkollë për aspektet e historisë heroike të shqiptarëve në tërësi e të luftës kundër pushtuesve në veçanti, duke ardhur deri te lufta më e fundit, Lufta Çlirimtare e Kosovës e cila na dha lirinë dhe na jep krenari në të gjitha kohërat e ardhshme, si model, për të përballuar çdo lloj rreziku që mund t’i kanoset atdheut e kombit.
Guximi i Abdylit kishte një veçori nga guximi i shumkujt. Guximi i tij ishte publik. Ai nuk përtoj për asnjë moment të ndeshet me pushtuesin publikisht. E gjithnjë pa e shkëputur veprimtarinë e fshehtë për çështjen kombëtare të cilës i ishte kushtuar. Kështu, ai bëri 19 seanca gjyqësore me mekanizmat shtetërore të pushtuesit, derisa më në fund u kthye në punë si i pafajshëm. Dhe të ndërmarrësh veprime të tilla publike akuzuese ndaj pushtuesit e njëkohësisht të vazhdosh luftën ilegale duke e shtrirë atë në gjithë hapësirat e pushtuara, kjo vërtetë është një veprimtari jo vetëm e guximshme, por edhe me një strategji të studiuar të sigurisë së vijimësisë së aktivitetit atdhetar.
Bashkëpunimi im me Abdylin ka qenë intensiv. Megjithëse me kalimin e viteve prej 1976 e deri më 1989, ishte arrestuar shumë herë e burgosur dhe mbajtur në burgun e Pejës. Ai mbeti publikisht i pa dëgjueshëm i shtetit jugosllav – serb, që mbante të pushtuar tokën tonë dhe nën zgjedhën e ligjeve të tij gjithë shqiptarët e këtyre trojeve.
Vlerësoj, se ai ishte një veprimtar shumë shumë i vendosur, për ta luftuar pushtuesin jugosllav – serb, e për t’ia sjellë lirinë popullit të Kosovës së pushtuar. Nuk vërehej asnjë lëkundje në gjithë veprimtarinë e tij. Ai ishte gjithnjë me ngutje. Donte ta bënte gjithçka menjëherë, sot dhe të pa asnjë cen. Që në atë kohë dukej sikur ai e shikonte Kosovën të çliruar, sikur i shikonte të gjitha trojet shqiptare të bashkuara. Ishte modeli i moralit kombëtar.
Mirëpo, kjo mënyrë veprimi thashë se e vuri në vijimësi nën prangat e UDB-së e të policisë jugosllave – serbe. E vuri nën torturë të vijueshme, të cilat i përballoj me shumë forcë shpirtërore. Por ai gjithnjë ishte shumë vigjilent. Me gjithë bastisjet e vijueshme në familje, asnjëherë nuk arritën të gjejnë ato gjëra që nuk duheshin gjetur. Ai ishte mjeshtër i ilegalitetit nëpërmjet legalitetit. Sidoqoftë, maltretimet dhe torturat e mëdha që i bëri UDB-ja, e bënë të vetën, në tortura u dëmtua shumë fizikisht. Aq dëme iu shkaktuan në trupin e tij, deri sa e bënë të pa aftë për punë. Por nuk arritën ta bëjnë të pa aftë për të vijuar luftën për çlirimin e atdheut e bashkimin e kombit. E megjithëse i pa aftë për punë UDB-ja në vijimësi do të qëndrojë në vëzhgim të tij, por nuk do të arrij në asnjë rast të bien në gjurmët e punës së tij ilegale. E megjithëse në këto kushte dhe i diferencuar politikisht, siç ndodhte në atë kohë për të gjithë ata që nuk ishin të nënshtruar ndaj pushtuesit, ai qëndroi në këmbë për të ecur drejt lirisë për të cilën kishte vepruar gjithë jetën duke qenë i bindur se do të arrinte një ditë te ajo, liria për të cilin nuk kishte ëndërruar, por kishte investuar gjithë jetën e tij dhe gjithë familjen e fëmijët e tij për ta mbërritur.
Kujtoj me shumë ndjenjë atë thënien e tij që nuk e kishte vetëm në gojë, por edhe në mendje, në shpirt e në zemër: ”Për të lindur- lypset vdekur!” Pra ai e shihte vdekjen për atdhe si lindje të atdheut, si lindje të lirisë. Kujtoj një moment në kohën e Luftës Çlirimtare të Kosovës, kur u takuam. Ishte menjëherë pasi kishin rënë në frontin e luftës duke luftuar heroikisht Fehmi Lladrovci dhe Xheva. E pasi tha ato fjalët e shpirtit se ata i takonin atdheut dhe ranë për të, i doli një zë nga zemra do të thosha: Ajo në ishte thjeshtë vajza ime, atë e kisha shok. E kujtoj atë moment me shumë ndjenjë edhe sot, sepse atë vajzë – Xhevën vërtetë edhe unë e kisha shok.
Me mua Abdyli kishte ra në kontakt të rregullt nga vitet 1976 – 1977, siç e kam shpjeguar edhe më lartë. Në atë kohë unë punoja si profesor kimie në shkollën ”Luigj Gurakuqi”, në Klinë dhe në paralelen e ndarë në Kijevë.
Abdyli kishte fëmijët e tij nxënës në shkollën ”Luigj Gurakuqi”, në Kijevë, që kujtoj se ishin Xheva, Servetja, Sabrija. Sabrija ishte e Ibrahimit (axhës) së Abdylit, një i moshuar në atë kohë, por me orientim dhe bindje patriotike të qarta. Ibrahim Krasniqi, axha i Abdylit ishte një burrë i qetë, shumë i ndjeshëm dhe inteligjent në mendime dhe i guximshëm për të mos e dëgjuar regjimin e pushtuesit jugosllav – serb.
Abdyli ishte i tillë, që pavarësisht nga ne të tjerët, ai furnizohej me literaturë ilegale patriotike nga Republika e Shqipërisë, pasi ai kishte lidhjet dhe linjat e veta të furnizimit prej andej.
Abdyli kishte lidhje me njerëz dhe me familje të ndryshme shqiptare anembanë Kosovës dhe trojeve të pushtuara nga Jugosllavia – Serbia.
Abdyli si veprimtar publik për atdheun e kombin e tij prej vitit 1971 deri më 1996, është dënuar mbi dhjetë herë nga shtatë ditë e deri me pesë vjet burg.
E megjithatë bastisjet dhe përndjekjet e familjes së tij nuk kishin të sosur. Kështu vetëm brenda muajit tetor të vitit 1995 pati tetë bastisje në shtëpinë e tij, gjatë të cilave u demoluan të gjitha orenditë duke u kërkuar armë dhe djalin i tij, Fitimin. E ato ditë ishte kidnapuar edhe vajza e tij, Servetja, studente e rregullt e Fakultetit të Bujqësisë në Prishtinë dhe për një kohë të gjatë qe mbajtur në Burgun e Smrekonicës, pa ditur gjë për fatin e saj.
Abdyli në vitin 1981, kur u bënë demonstratat masive në Kosovë, ishte gati të marrë përgjegjësi si kombëtare, organizative, rezistuese e deri në rezistencë të armatosur, për Republikën e Kosovës.
Në ngjarjet e prillit 1981, ne, grupi ynë i drejtuar nga Mehmet Hajrizi, Hydajet Hyseni, Gani Syla, Nezir Myrta e shumë të tjerë, karshi kohës e ngjarjeve të zhvilluara, bëmë përpunimin prej nga dolën ”Tezat e Frontit për Republikën e Kosovës”.
Unë mbaja lidhje të drejtpërdrejta me shtetin e Shqipërisë, por edhe Abdyli kishte lidhjet e veta të drejtpërdrejta me shtetin e Shqipërisë.
Në vitet 1978 deri më 1989, lëvizjet për në Shqipëri i bëja sipas nevojës.
Për të krijuar një bindje të qartë se sa i madh ishte besimi dhe lidhja mes nesh, kujtoj se në një moment, Abdyli më thotë, se unë kam nevojë për të shkuar në Shqipëri, por e kam të pa mundur pasi një këmbë e kam të sëmurë e nuk mund të eci. (Kuptohet, në ato kohë rrugët për në Shqipëri ishin me rreziqe të mëdha, pasi përveç që duhej ecur në këmbë nëpër male, në të ftohet, borë e acar, apo të nxehtë e pa ujë e bukë, por ishte edhe më i madh rreziku të diktoheshim dhe të vriteshim ose të ziheshim e të torturoheshim në vijimësi dhe të dënoheshim me burgime të gjata apo edhe të likuidoheshim. E bëra këtë shënim sepse mund të ketë prej atyre që të mendojnë se ka qenë lehtë siç është sot për të shkuar në Shqipëri.) Prandaj më tha, meqenëse ju do të shkoni unë në besim ta jap një fëmijë me vete nëse ma pranoni shoku Azem.
Unë pranova të marrë me vete një nga fëmijët, që nuk kujtoj cila ka qenë nga vajzat Xheva, Servetja, apo Sabrija, që do të duhet ta saktësoj në kujtimet e mia të mëvonshme, pasi njëra prej këtyre ka ardhur me mua në atë rrugëtim për në Shqipëri.
Ndërsa unë kisha çështjet e mia që do të trajtoja dhe për të cilat kisha marrë këtë rrugëtim. Rrugëtimin e bëmë bashkë në vajtje dhe në kthim.
Shënim: Ishte rregull i përcaktuar rreptë, që lëvizjet në Shqipëri dhe kontaktet të mos t’i dinë as pjesëtarë të grupit në të cilin isha i organizuar. Për mua një veprim i tillë kishte rëndësi të madhe se siguronte fshehtësinë e veprimit. Por siç thash me Abdylin lidhjet ishin shumë të forta dhe ne vepronim bashkë, megjithëse pa e zbuluar plotësisht sekretin e veprimit midis nesh.
Tani Abdyl Krasniqi i kishte të gatshëm tërë familjen – apo të gjithë fëmijët e tij për të kontribuar në luftën e armatosur të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.
Në vitin 1993 – 1994, Halim Abdyl Krasniqi, bashkë më vëllain Atomin kapen në Maqedoni, duke bartur armë për përgatitjen e armatosjes së UÇK-së.
Djali i Abdylit i madhi Selajdini ishte punëtor në Zvicër, që edhe ky ishte i organizuar dhe shumë aktiv në radhët e LPK-së dhe kontributdhënës i vazhdueshëm për luftën, lirinë e Kosovës, i pa ndalur deri në pakufi.
Po kështu Selim Abdyl Krasniqi, i kthyer nga Gjermania angazhohet në UÇK, duke bërë një vepër të madhe për çlirimin e Kosovës. Ashtu edhe Betimi, Kushtrimi etj.
Pra, Abdyl ishte vetë aktiv në UÇK, por edhe djemtë e vajzat e tij të gjithë, siç kujtoj Atomin, Selimin, Halimin, Fitimin, Shqipen etj.
Por ai do të bënte thirrje të vazhdueshme për të gjithë që duke vlerësuar e vështruar gjendjen e shtypëse dhe mbytëse në Kosovë, kur dhuna e terrori i pushtuesit serbo-sllav mbi popullin e pushtuar shqiptar vazhdon me përmasa shqetësuese, duke shkelur të gjitha të drejtat: qytetare, njerëzore e kombëtare, të një populli, që kërkon të këtë të drejta dhe barazi si çdo popull tjetër ftohen të gjitha forcat politike në Kosovë, të jenë serioze dhe unike në shërbim të kohës dhe kombit në përgjithësi, në kuadër të përcaktimit, qëndrimit, vullnetit, vendimit dhe fjalës së popullit, që ishte lufta e armatosur për çlirimin e vendit nga pushtimi 100 vjeçar jugosllav e serb.
Abdyli ndërroj jetë më 20 dhjetor 2009, lindi më 1 maj 1939 në Drenoc të Malishevës. Ai e pa dhe e përjetoj Kosovën të shpallur shtet të pavarur, dhe jam i bindur se ka shkuar me ëndërr të plotësuar ani pse kjo nuk u arrit pa sakrifica edhe të tij e fëmijëve të tij, siç edhe pa sakrificat e gjithë shqiptarëve të ndershëm e patriotë.
Sot akoma ka shqiptarë që e mallkojnë dhe shpifin për UÇK-në. Tani edhe ushtri kërkojnë një tjetër, edhe luftëtarë kërkojnë të tjerë, vetëm ata që bënë luftën nuk janë të mirë. Lufta u bë. Mirë u bë. Ata që dhanë jetën ishin të mirë. Por këta që na çliruan janë të këqij. Më vjen keq për ata shqiptarë që kanë rënë në këtë nivel. I mëshiroj. Por nuk i fali.