Katër raste të krimeve të luftës po qëndrojnë pezull në Gjykatën Themelore në Mitrovicë. Ndërkaq, gjatë vitit të kaluar janë arrestuar pesë persona për krime lufte dhe janë ngritur tri aktakuza. Që nga përfundimi i luftës janë vetëm 70 të dënuar nga gjykatat vendore e ndërkombëtare për krime lufte, ndërkohë që janë vrarë mbi 10 mijë viktima civile. Kështu u tha me rastin e publikimit të raportit të Fondit për të Drejtën Humanitare, në kuadër të diskutimit  “Gjykimi i krimeve të luftës në mungesë – Veprim i duhur?". Aty u theksua se efikasiteti në këtë fushë nuk është i kënaqshëm.

Koordinatori i projektit, Amer Alija ka prezantuar raportin "Gjykimet për krimet e luftës: pa përparim të dukshëm", ku tha se gjatë vitit 2022 janë arrestuar pesë persona për krime të luftës.

Në këtë raport theksohen edhe vonesat që rrezikojnë efikasitetin në procesin gjyqësor, ku katër raste kanë mbetur pezull në Gjykatën Themelore në Mitrovicë.

Prokurorja speciale, Drita Hajdari u shpreh se pas pranimit të mbi 900 rasteve për krime lufte nga misioni i EULEX-it kanë pranuar numër të madh të dosjeve për personat e zhdukur.

Veç tjerash, ajo shtoi se me miliona prova të tjera janë të bllokuara në databazën e UNMIK-ut dhe se kanë bërë përpjekje për sigurimin e tyre.

Më tej, ajo shtoi se kanë vendosur prioritete në trajtimin e rasteve të masakrave, dhunimeve seksuale dhe të rasteve të tjera ku ka prova të mjaftueshme të krimeve.

Zëvendësshefja e Misionit në Ambasadën e Zvicrës në Kosovë, Pualine Menthonnex Gacaferri tha se bashkëpunimi mes autoriteteve të Kosovës e Serbisë është thelbësor për të arritur progres. 

Nga korriku i vitit 2019 deri në fund të vitit të kaluar, tri herë janë bërë ndryshimet ligjore. Në raportin e Fondit për të Drejtën Humanitare theksohet se sa herë janë bërë këtë ndryshime, kushtet për fillimin e gjykimeve në mungesë janë zbutur.