Liderët e 27-të të BE-së përfunduan samitin dyditor të qershorit duke miratuar sot konkluzionet, gjatë të cilit i dhanë statusin kandidat Ukrainës dhe Moldavisë, dhe kur bëhet fjalë për Ballkanin Perëndimor, ata bënë thirrje për përshpejtimin e procesit të anëtarësimit, por pa përparim konkret.

Udhëheqësit diskutuan një propozim për të krijuar një komunitet politik evropian që synon të ofrojë një platformë për koordinimin politik për vendet evropiane në të gjithë kontinentin.

“Mund të ketë të bëjë me të gjitha vendet evropiane me të cilat kemi marrëdhënie të ngushta. Synimi do të ishte inkurajimi i dialogut politik dhe bashkëpunimit për zgjidhjen e çështjeve me interes të përbashkët për të forcuar sigurinë, stabilitetin dhe prosperitetin e kontinentit evropian”, përfundoi Këshilli Evropian.

Shtohet se një kuadër i tillë “nuk do të zëvendësojë politikat dhe instrumentet ekzistuese të BE-së, veçanërisht zgjerimin”, dhe se do të “respektojë plotësisht autonominë vendimmarrëse të Bashkimit Evropian”.

Në konkluzionet e ditës së dytë të samitit, Këshilli Evropian mbështeti propozimin e Komisionit Evropian që Kroacia të miratojë euron si monedhë zyrtare nga 1 janari 2023.

Udhëheqësit e BE-së i kanë bërë thirrje Komisionit Evropian, së bashku me partnerët ndërkombëtarë, të eksplorojnë mënyra për të frenuar rritjen e çmimeve të energjisë, duke përfshirë mundësinë e vendosjes së kufizimeve të përkohshme në çmimet e importit, aty ku është e nevojshme.

Komisionit i kërkohet gjithashtu që të vazhdojë urgjentisht përpjekjet e tij për të siguruar furnizime me energji të përballueshme dhe bën thirrje për një koordinim më të ngushtë midis shteteve anëtare në fushën e energjisë.

Në pjesën e konkluzioneve në lidhje me luftën në Ukrainë, Këshilli Evropian rithekson se qëndron me vendosmëri me Ukrainën dhe se BE do të vazhdojë të ofrojë mbështetje të fortë për qëndrueshmërinë e përgjithshme ekonomike, ushtarake, sociale dhe financiare të Ukrainës, përfshirë atë të ndihmave humanitare.

Vihet re se Rusia, Bjellorusia dhe të gjithë ata që janë përgjegjës për krimet e luftës do të jenë "përgjegjës për veprimet e tyre, në përputhje me të drejtën ndërkombëtare", dhe të gjitha vendet, veçanërisht kandidatët për anëtarësim, janë thirrur të respektojnë sanksionet e BE-së.

Gjithashtu njoftohet se KE do të paraqesë së shpejti një propozim për t'i dhënë Ukrainës ndihmë të re makro-financiare në shumën deri në nëntë miliardë euro.

Në konkluzionet e tij, Këshilli Evropian njeh perspektivën evropiane të Ukrainës, Republikës së Moldavisë dhe Gjeorgjisë, jep statusin e kandidatit për Ukrainën dhe Moldavinë dhe thekson se është i gatshëm t'i jep Gjeorgjisë statusin e kandidatit.

Në ditën e parë të samitit të BE-së, liderët miratuan konkluzione për Ballkanin Perëndimor, duke bërë thirrje për përshpejtim të procesit të anëtarësimit, përmirësim të integrimit gradual të BE-së dhe rajonit, por edhe duke theksuar rëndësinë e progresit në normalizimin marrëdhëniet Kosovë-Serbi.

Këshilli Evropian "ripohon urgjencën për të bërë përparim të prekshëm në zgjidhjen e mosmarrëveshjeve të hapura dypalëshe dhe rajonale" në Ballkanin Perëndimor, ndër të tjera përmes dialogut, me synimin për normalizimin e marrëdhënieve midis Kosovës dhe Serbisë.

Teksti i konkluzioneve rithekson "mbështetjen e qartë të BE-së për perspektivën e anëtarësimit të Ballkanit Perëndimor", por gjithashtu kujton rëndësinë e reformave në Ballkanin Perëndimor, kryesisht në fushën e sundimit të ligjit, veçanërisht ato që lidhen me për pavarësinë dhe funksionimin e gjyqësorit.

Udhëheqësit e BE-së thanë se Konferenca për të Ardhmen e Evropës ishte një mundësi unike për të punuar me qytetarët evropianë dhe u bënë thirrje institucioneve të sigurojnë ndjekje efektive të këtij raporti për propozimet e bëra gjatë Konferencës.

Këshilli Evropian shprehu shqetësim të thellë për veprimet dhe deklaratat e përsëritura të fundit të Turqisë dhe i bëri thirrje Ankarasë të respektojë sovranitetin dhe integritetin territorial të të gjitha vendeve anëtare të BE-së.

Turqisë i kërkohet gjithashtu të respektojë ligjin ndërkombëtar, të de-përshkallëzojë tensionet në interes të stabilitetit rajonal në Mesdheun lindor dhe të promovojë marrëdhënie të mira fqinjësore në një mënyrë të qëndrueshme.

Kur bëhet fjalë për Bjellorusinë, liderët e BE-së theksojnë se është e drejta demokratike e popullit bjellorus që të ketë zgjedhje të reja, të lira dhe të ndershme dhe u bëjnë thirrje autoriteteve bjelloruse t'i japin fund represionit dhe të lirojnë të burgosurit politikë.