FMN parashikon rritjen e re reale të GDP-së për 2024-2025
Lexohet për: 7 min.
7 muaj më parë
Linku u kopjua

Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN) parashikon që rritja globale ekonomike për 2024 të jetë 3.1 për qind dhe 3.2 për qind në 2025, me parashikimin e 2024 me 0.2 pikë përqindjeje më i lartë se ai në Perspektivën Ekonomike Botërore (WEO) të tetorit 2023, për shkak të stabilitetit më të madh se sa pritej në SHBA dhe në disa nga tregjet dhe ekonomitë në zhvillim. Parashikimi i përditësuar për 2024–2025 është megjithatë nën mesataren historike (2000–2019) prej 3.8 për qind, me norma të larta të politikës së bankës qendrore evropiane për të luftuar inflacionin, një tërheqje të mbështetjes fiskale mes borxhit të lartë që rëndon aktivitetin ekonomik dhe produktivitetit të ulët themelor.

Inflacioni po bie më shpejt se sa pritej në shumicën e rajoneve, në mes të çështjeve të pazgjidhura nga ana e ofertës dhe politikës monetare kufizuese. Inflacioni total global pritet të bjerë në 5.8 për qind në vitin 2024 dhe në 4.4 për qind në vitin 2025, me parashikimin e vitit 2025 të rishikuar, thuhet në raport. Me de-inflacion dhe rritje të qëndrueshme, gjasat për një ulje të fortë është zvogëluar dhe rreziqet për rritjen globale janë gjerësisht të balancuara. Nga ana pozitive, de-inflacioni më i shpejtë mund të çojë në lehtësim të mëtejshëm të kushteve financiare, shton FMN.

Rritja globale, e vlerësuar në 3.1 për qind në 2023, parashikohet të mbetet në 3.1 për qind në 2024 përpara se të rritet në mënyrë modeste në 3.2 për qind në 2025. Krahasuar me atë në WEO të tetorit 2023, parashikimi për 2024 është rreth 0.2 pikë përqindje më i lartë, duke reflektuar përmirësimet për Kinën, Shtetet e Bashkuara dhe tregjet e mëdha në zhvillim dhe ekonomitë në zhvillim. Megjithatë, projeksioni për rritjen globale në 2024 dhe 2025 është nën mesataren vjetore historike (2000-2019) 3.8 për qind, duke reflektuar politikat monetare kufizuese dhe tërheqjen e mbështetjes fiskale, si dhe rritjen e ulët të produktivitetit.

Ekonomitë e përparuara pritet të shohin rënie të lehtë të rritjes në 2024 përpara se të rriten në 2025, me një rimëkëmbje në zonën e euros nga rritja e ulët në 2023 dhe një moderim i rritjes në SHBA. Tregjet dhe ekonomitë në zhvillim pritet të përjetojnë rritje të qëndrueshme deri në 2024 dhe 2025, me dallime rajonale. Rritja e tregtisë botërore parashikohet në 3.3 për qind në 2024 dhe 3.6 për qind në 2025, nën normën mesatare historike të rritjes prej 4.9 për qind. Rritja e shtrembërimeve tregtare dhe fragmentimi gjeo-ekonomik pritet të vazhdojë të rëndojë në nivelin e tregtisë globale. Vendet vendosën rreth 3.200 kufizime të reja në tregti në 2022 dhe rreth 3.000 në 2023, nga rreth 1.100 në 2019, sipas të dhënave të Global Trade Alert.

Këto parashikime bazohen në supozimet se çmimet e lëndëve djegëse dhe lëndëve djegëse do të ulen në 2024 dhe 2025 dhe se normat e interesit do të ulen në ekonomitë kryesore. Çmimet mesatare vjetore të naftës parashikohet të bien me rreth 2.3 për qind në vitin 2024, ndërsa çmimet e mallrave pa lëndë djegëse pritet të bien me 0.9 për qind. Parashikimet e FMN-së janë që normat e politikës të mbeten në nivelet aktuale për Rezervën Federale, Bankën Qendrore Evropiane dhe Bankën e Anglisë deri në gjysmën e dytë 2024, përpara se të bien gradualisht ndërsa inflacioni i afrohet objektivave. Banka e Japonisë parashikohet të mbajë një qëndrim të përgjithshëm akomodues. Për ekonomitë e përparuara, rritja parashikohet të bie nga 1.6 për qind në 2023 në 1.5 për qind në 2024 përpara se të rritet në 1.8 për qind në 2025.

Një rishikim në rritje prej 0.1 pikë përqindjeje për vitin 2024 pasqyron një rritje më të fortë se sa pritej në SHBA, pjesërisht e kompensuar nga rritja më e dobët se sa pritej në zonën e euros. Rritja në Eurozonë parashikohet të rikuperohet nga norma e saj e ulët prej rreth 0.5 për qind në 2023, e cila reflektoi ekspozimin relativisht të lartë ndaj luftës në Ukrainë, në 0.9 për qind në 2024 dhe 1.7 për qind në 2025. Krahasuar me parashikimin e WEO të tetorit 2023, megjithatë, rritja është rishikuar në rënie me 0.3 pikë përqindjeje për 2024, për shkak të bartjes nga rezultati më i dobët se sa pritej për 2023. Rritja në Evropën në zhvillim parashikohet të rritet nga rreth 2.7 për qind në 2023 në 2.8 për qind në 2024, përpara se të bie në 2.5 për qind në 2025. Përmirësimi i parashikuar për 2024 prej 0.6 pikë përqindjeje krahasuar me parashikimet e tetorit 2023 i atribuohet ekonomisë së Rusisë.

Rritja në Rusi parashikohet në 2.6 për qind në 2024 dhe 1.1 për qind në 2025, me një rishikim në rritje prej 1.5 pikë përqindjeje mbi shifrën e tetorit 2023 për 2024, duke reflektuar bartjen nga rritja më e fortë se sa pritej në 2023 për shkak të shpenzimeve të larta ushtarake dhe konsumit privat, të mbështetur nga rritja e pagave në një treg të ngushtë pune, thuhet në raportin e FMN-së. Inflacioni total global pritet të bie nga rreth 6.8 për qind në 2023 (mesatarja vjetore) në 5.8 për qind në 2024 dhe 4.4 për qind në 2025. Parashikimi global është i parishikuar për 2024 krahasuar me parashikimet e tetorit 2023 dhe i rishikuar me 0.22025 pikë përqindjeje për ekonomitë e përparuara pritet të shohin një de-inflacion më të shpejtë, me një rënie të inflacionit me 2.0 pikë përqindjeje në 2024 në 2.6 për qind, sesa ekonomitë e tregjeve në zhvillim dhe ato në zhvillim, ku inflacioni parashikohet të bjerë me vetëm 0.3 pikë përqindjeje në 8.1 për qind.

Drejtuesit e rënies së inflacionit ndryshojnë sipas vendit, por përgjithësisht reflektojnë inflacion bazë më të ulët si rezultat i politikave monetare ende të shtrënguara, një zbutjeje në tregjet e punës dhe efekteve të përçuara nga rënia e mëparshme dhe e vazhdueshme e çmimeve relative të energjisë. Në përgjithësi, rreth 80 për qind e ekonomive botërore pritet të kenë mesatare vjetore më të ulët të inflacionit total dhe bazë në vitin 2024. Ndër ekonomitë me një objektiv inflacioni, inflacioni total parashikohet të jetë 0.6 pikë përqindjeje mbi objektivin për ekonominë mesatare deri në tremujorin e katërt 2024, poshtë nga një hendek i vlerësuar prej 1.7 pikë përqindjeje në fund të vitit 2023.

Shumica e këtyre ekonomive pritet të arrijnë objektivat e tyre (ose pikat e mesit të diapazonit të synuar) deri në vitin 2025. Në disa ekonomi të mëdha, rishikimi në rënie i rrugës së parashikuar të inflacionit, i kombinuar me një përmirësim modest të aktivitetit ekonomik, nënkupton një ulje më të butë se sa pritej. FMN në projeksionin e saj të përditësuar vendos Argjentinën me rënie të rritjes reale të GDP-së për 2024 me 2.8 për qind. Rritje reale të GDP-së më së shumti do të kenë India 6.5, Filipinet 6, Indonezia 5, Kazakistani 4.8 për qind, Kina 4.6 për qind, Tajlanda 4.4, Malajzia 4.3 për qind. Shtetet e Bashkuara do të kenë rritje reale të GDP-së për 2024 vetëm 2.1 për qind, Britania e Madhe 0.6 për qind. Ndër vendet e eurozonës më së shumti rritje do të ketë Spanja 1.5 për qind, pasuar nga Franca 1.0, Italia 0.7, Holanda 0.7, Gjermania 0.5 për qind. Polonia, e cila ndodhet jashtë zonës euro, parashihet të ketë ngritje 2.8 për qind, ndërsa Turqia 3.1 për qind. Projeksionet e rritjes reale të GDP-së për vitin 2025 tregojnë shifra tjera, duke nisur nga rritja në Argjentinë 5 për qind, India do të mbetet në nivelin e njëjtë 6.5, Kazakistani do të ketë ngritje në 5.7, Filipinet në 6.1, Arabia Saudite nga 2.7 në  2024 në 5.5, Spanja 2.1, Franca 1.7, Gjermania 1.6, Holanda 1.3, Italia 1.1, Britania e Madhe 1.6 për qind, derisa rritja reale e GDP-së për 2025 në SHBA parashikohet 1.7 për qind.

Kjo webfaqe mirëmbahet dhe menaxhohet nga Agjencia e Lajmeve KosovaPress. KosovaPress mban të drejtat e rezervuara me copyright sipas dispozitave ligjore për të drejtat e autorit dhe pronës intelektuale. Përdorimi, modifikimi dhe shpërndarja për qëllime komerciale pa marrëveshje me KosovaPress, ndalohet rreptësisht.
Ky aplikacion uebsajti është zhvilluar me mbështetjen e #SustainMedia Programme, i bashkëfinancuar nga Bashkimi Evropian dhe Qeveria Gjermane, ndësa implementohet nga GIZ, DW Akademie dhe Internews. Përmbajtja e tij është përgjegjësi vetëm e KosovaPress dhe nuk pasqyron domosdoshmërisht pikëpamjet e BE-së apo të Qeverisë Gjermane.
Të gjitha të drejtat e rezervuara nga A.P.L. KosovaPress © 2002-2024