Kreu i Agjencisë Shtetërore për Sigurinë Kombëtare (SANS), Plamen Tonchev, ka dhënë intervistën e tij të parë që nga marrja e detyrës me rastin e festës profesionale të oficerëve të SANS, të shënuar më 4 janar. Ai foli për BTA për marrëdhëniet me Rusinë, lufta në Ukrainë, migrimi dhe rreziqe të tjera të sigurisë.

Marrëdhëniet me Rusinë

Tonchev tha se marrëdhëniet zyrtare të Sofjes me Moskën janë përkeqësuar pasi Bullgaria u përfshi në listën e vendeve jomiqësore dhe masave të marra nga Bullgaria për të kundërshtuar ndikimin e Rusisë në këtë vend. Thyerja e varësisë energjetike nga Rusia dhe diversifikimi energjetik i Bullgarisë u bënë tema shumë të rëndësishme.

Në vitin 2022, Bullgaria ka shpallur persona jo grata 84 punonjës të përfaqësive zyrtare të Rusisë në Bullgari, tha kreu i Agjencisë Shtetërore për Sigurinë Kombëtare (SANS), Plamen Tonchev, në intervistën e tij të parë që nga marrja e postit.

Sipas një raporti të Agjencisë, tre punonjës të Ambasadës Ruse u shpallën persona jo grata në vitin 2021.

Lufta në Ukrainë dhe rreziqet e sigurisë

Lufta në Ukrainë pasqyron ambiciet e Rusisë për të ndërhyrë në rendin botëror dhe për t'u përballur me SHBA-në dhe Perëndimin. Ngjarjet e vitit të kaluar sollën në agjendë çështjet e sigurisë globale të ushqimit dhe nevojën për të trajtuar varësinë energjetike të BE-së nga Rusia, tha shefi i SANS.

Tonchev tha se aktualisht nuk ka rrezik të drejtpërdrejtë për sigurinë e popullatës bullgare. Megjithatë, veprimet e vazhdueshme ushtarake mund të rrisin fluksin e migracionit drejt dhe përmes këtij vendi. Pasojat ekonomike janë gjithashtu të mundshme, si rritja e çmimeve dhe ndërprerjet e zinxhirit të furnizimit, shpjegoi ai.

Siguria kibernetike

I pyetur për të komentuar sulmet kibernetike, Tonchev tha se ato janë një instrument që prek së pari sistemet e informacionit dhe më pas prish marrëdhëniet me publikun, ka një efekt negativ në ekonomi dhe sektorin financiar. Ky instrument po përdoret gjithnjë e më gjerë dhe arsyeja për këtë lidhet me rritjen e përdorimit të teknologjive të informacionit në marrëdhëniet shoqërore dhe në industri, mundësinë për të porositur sulme kibernetike në rrjetin e errët dhe përdorimin e sistemeve të informacionit që nuk plotësojnë standardet moderne të sigurisë kibernetike.

Sipas tij, procesi i integrimit ndërmjet marrëdhënieve me publikun dhe teknologjive të informacionit po bëhet gjithnjë e më i vrullshëm. Si rezultat i kësaj, një ndikim negativ tek njëri reflektohet fuqishëm tek tjetri. Kjo kërkon futjen e kërkesave më të rrepta kur bëhet fjalë për garantimin e besueshmërisë së të dy sistemeve, shpjegoi Tonchev.

Fakti që një numër vendesh po zhvillojnë instrumente të tilla do të vazhdojë të rrisë kërkesat e politikave të sigurisë kibernetike, argumentoi ai.

Ballkani Perëndimor

I pyetur për të komentuar nëse ka ndonjë rrezik për Bullgarinë nga konfrontimet e fundit ndërmjet Serbisë dhe Kosovës, Tonchev tha se në Ballkanin Perëndimor ka zona ku tensionet janë të larta, gjë që lidhet me çështjet e pazgjidhura mes disa vendeve të rajonit. Ka vullnet për t'i zgjidhur ato në nivel ndërkombëtar dhe rajonal, por ky është një proces afatgjatë. Nuk ka asnjë rrezik të drejtpërdrejtë të sigurisë për Bullgarinë në këtë pikë. Çështjet e pazgjidhura megjithatë krijojnë pengesa për investimet në rajon dhe integrimin e tij euroatlantik, tha ai.

Lindja e Mesme, Afrika dhe Migrimi

Duke komentuar tensionet në Lindjen e Mesme dhe rritjen e fluksit të refugjatëve nga atje dhe Afrika, Tonchev tha se dinamika e proceseve migratore në vitin 2022 është ciklike. Konfliktet e vazhdueshme në Lindjen e Mesme dhe Afrikën e Veriut, si dhe ndryshimet politike në Afganistan, janë katalizatorët kryesorë të këtyre proceseve. Ndryshimet klimatike, fatkeqësitë natyrore dhe trazirat ekonomike kontribuojnë gjithashtu në përkeqësimin e situatës humanitare në atë rajon.

Presioni ndaj Bullgarisë, si një kufi i jashtëm i BE-së dhe një pikë transiti drejt Evropës Perëndimore, vazhdon ai. Në muajt e fundit është vërejtur një rritje e mprehtë e presionit migrator ndaj Bullgarisë, e cila ka sjellë edhe rritje të numrit të personave të ndaluar. Në funksion të kësaj, SANS ka marrë masa shtesë për të frenuar krizën e migracionit në koordinim dhe bashkëpunim me shërbimet e sigurisë dhe autoritetet ligjzbatuese.

SANS dhe pushimet e tij profesionale

I afruar për të rishikuar punën e agjencisë në vitin e kaluar për shkak të festës profesionale të zyrtarëve të saj, të shënuar më 4 janar, Tonchev tha se SANS këtë vit mbush 15 vjet. Kërkesat ndaj agjencisë dhe zyrtarëve të saj po rriten çdo vit.

“Ne po i analizojmë me kujdes sukseset tona dhe mungesën e tyre”, tha ai. Udhëheqja e Agjencisë përpiqet të vazhdojë zhvillimin e SANS-it si një agjenci evropiane e qëndrueshme dhe e besueshme, e aftë për të trajtuar kërcënimet bashkëkohore dhe për të justifikuar besimin që i është dhënë.

“Qëllimi ynë është që Bullgaria të jetë një shtet prosperues dhe i fortë, i banuar nga njerëz të shëndetshëm, të arsimuar, inteligjentë dhe krenarë”, tha ai, duke shtuar se suksesi i vërtetë mund të arrihet vetëm me përpjekje të përbashkëta të gjithë publikut.

“Siguria kombëtare nuk është përgjegjësi e vetëm disa të përzgjedhurve, të cilët janë të përfshirë drejtpërdrejt profesionalisht, por e gjithë shoqërisë dhe e gjithë bullgarëve. Ajo arrihet me përpjekje dhe besim të përbashkët. Kohët e trazuara nuk duhet të na frikësojnë, pasi ato na japin forcë që nuk kemi dyshuar kurrë se e kemi”, tha Tonchev./BTA