Ajvari
Lexohet për: 5 min.
1 vit më parë
Linku u kopjua

Hahahaha, ec e mos qesh në këtë shekull vazhdim shekujsh. Nuk piqen këta, ardhacakët në tokat tona.

Dikur një kroat, gjatë një takimi të inxhinierëve të mirëmbajtjes së sistemeve të mëdha kompjuterike që aso kohe mbaheshin për të këmbyer përvojat, më patë thënë për këta ardhacakët në tokat tona: “Ovi su ko miševi, tu gde se kote, kažu da je njihov dom“ e që në shqip i bie “Këta janë si minjtë, aty ku pjellin, thonë se është shtëpia e tyre”.

Nuk e nisa as për minjtë e as për këta ardhacakët në tokat tona, po shkas i nisjes ishte “Fjaluer terminologjik serbokroatisht-shqip” të autorëve Shevqet Veliu, Sulejman Drini dhe Abdulla Zaimi, botuar në Prishtinë më 1961 nga Sipërmarrja Gazetare-Botuese “Rilindja”.

Duke e shfletuar fjalorin terminologjik hasa në termin ajvar (sr.) që autorët e kishin sjellë në shqip si havjar-i, dhe eshpjegonin si “gjella që përgatitet prej ikrave të pastrueme të blinit, morunës etj.”

Duke e ditur që havjar në shqip ka kuptimin “Vezë peshku, sidomos ato të blinit e të qefullit, të kripura e të përgatitura me vaj, që përdoren për të ngrënë” më erdhi çuditshëm dhe e mora si gabim shtypi fjalën serbisht, por duke ditur kompetencën e autorëve, i hyra kërkimit, dhe duke kërkuar për ajvar hasa në shkrime të shumta që ardhacakëve në tokat tona u dhembte keq që këngëtarja amerikane me origjinë shqiptare, Beba (Bleta) Rexha, na qenka edhe një këngëtare tjetër shqiptare që e paska quajtur ajvarinajvar shqiptar, po njëjtë si Rita Ora e Dua Lipa.

E tash po e rishoh e po e rishoh se vërtet këta nuk din të ndalen, marrin gjithçka e plotçka pa pyetur, na i morën gajdet e duan të na e marrin edhe plisin e besa edhe Gjergjin.

Kështu nuk kanë të ndalme, morën ngrehinat e lashta e i bënë të tyret, mbulan varrezat e moçme dhe i bënë parqe, larguan e duan të largojnë çdo gjë shqiptare nga toka që më së paku u takon atyre.

Dhe kur jemi te përvetësimi nuk mund e të mos i sjell disa nga ato që më patën ndodhur dikur.

Më kujtohet diskutimi debat me një kolege ardhacake në tokën tonë, e cila punonte në Prishtinë, ku punoja edhe unë, në Qendrën Llogaritare Elektronike “Gani Çavdarbashi” në Prishtinë. Ajo ishte nacionaliste e keqe, si gjithë këta ardhacakët në tokat tona, se për të madhëruar popullin e vet shkelte mbi të drejtat e popujve të tjerë dhe gjithherë këtë e bënte pa fakte dhe argumente.

E unë për t'ia qartësuar asaj gjendjen e vërtetë të mjedisit kosovar i thosha: pse e thua që Graçanica, Manastiri, është juaja? Jo, jo, vazhdoja, nuk është juaja është edhe jona se ishte jona. Dhe ia argumentoja duke i thënë se, nëse vetëm një herë ka hyrë një pjesëtar i popullit tim, popullit shqiptar, në Manastirin e Graçanicës t'i lutet Zotit, sa të takon ty aq më takon edhe mua - na takon neve.

Prandaj e them tash se kishat ortodokse nuk janë serbe por janë faltore të besimit ortodoks dhe duhen identifikuar si të tilla dhe duhen të jenë edhe pjesë e diskutimeve me shtetin fqinj të ardhacakëve në tokat tona që ortodoksinë shqiptare të Kosovës e ka përvetësuar dhe synon ta bëjë edhe më tej. Manastiret dhe kishat ortodokse në Kosovë janë monumente kulti të ndërtuara me gurtë e lashtë të ngrehinave tona dardane e ilire gjithandej kësaj toke që nuk na i lanë e nuk po na e lënë rehat – janë hardhitë e skalitura dhe format autoktone dardane e ilire ato që tregojnë dhe flasin, kuptohet për ata që kanë vesh dhe duan të dëgjojnë po që dinë edhe të kuptojnë.

Njëjtë, si ardhacakët, janë edhe këta që na i prishën qetësinë në tokat tona e që erdhën shumë shekuj më parë dhe u rikthyen edhe tash në këtë shekull. Edhe këta trupërisht të guximshëm po synojnë që edhe xhamitë autoktone, ndërtuar nga mjeshtrit shqiptarë, t’i shndërrojnë në faltore jo autoktone duke ua ndërruar e prishur veçoritë. E prishën shatërvanin, i hoqën dritaret në formën e yllit magjik të zotrave dardanë e ilirë, dhe vendosën dritare kurrfare.

E për të gjitha këto, qetësi institucionale shtetërore e fetare?!?! Ndoshta po u vjen marre!?!?

E çuditemi pse këta ardhacakët në tokat tona janë kaq trupërisht të guximshëm sa që u dhemb edhe për ajvarin edhe pse nuk është fjalë e tyre – e morën nga turqishtja e që ka kuptim “duken si vezë” e cila e mori nga persishtja, që do të thotë “tortë e forcës” a “tortë e fuqisë” – pers. “khav-yar”.

E shtrohet pyetja se a thua ilirët që jetonin në brigjet e deteve e dardanët që kishin tokat e lidhura me tokat e brigjeve të deteve dinin për havjarin? Duhet ta thonë studiuesit po pa u turpëruar!!!

Po një dihet fort mirë se ajvari bëhet gjithandej e konsumohet po gjithandej, nga specat djegës e pa djegës.

Po ndenjëm dhe po bëmë seri këta do të na marrin edhe kombin??!!?? E lere specat e grirë e të pjekur e të fërguar që u thonë ajvar.

Kjo webfaqe mirëmbahet dhe menaxhohet nga Agjencia e Lajmeve KosovaPress. KosovaPress mban të drejtat e rezervuara me copyright sipas dispozitave ligjore për të drejtat e autorit dhe pronës intelektuale. Përdorimi, modifikimi dhe shpërndarja për qëllime komerciale pa marrëveshje me KosovaPress, ndalohet rreptësisht.
Ky aplikacion uebsajti është zhvilluar me mbështetjen e #SustainMedia Programme, i bashkëfinancuar nga Bashkimi Evropian dhe Qeveria Gjermane, ndësa implementohet nga GIZ, DW Akademie dhe Internews. Përmbajtja e tij është përgjegjësi vetëm e KosovaPress dhe nuk pasqyron domosdoshmërisht pikëpamjet e BE-së apo të Qeverisë Gjermane.
Të gjitha të drejtat e rezervuara nga A.P.L. KosovaPress © 2002-2024