Më 7 korrik, bota feston Ditën Botërore të Çokollatës. Me historinë e saj që daton rreth 2500 vjet më parë në atë që tani është Meksika jugore, çokollata nuk arriti në Bullgari deri në fillim të shekullit të 20-të.

"Në fillim të shekullit të 20-të, çokollata ishte diçka e panjohur dhe ekzotike për bullgarët," tha për BTA, kryekuratori i Muzeut Politeknik Kombëtar në Sofje, Vasil Makarinov.

Çokollatieri pionier në tokën bullgare ishte Velizar Peev - një ish-ushtar që ka luftuar në luftërat serbo-bullgare dhe ballkanike. Në vitin 1901 themeloi punishten e parë të çokollatës në Bullgari, në Sofje, me emrin "Industria e çokollatës dhe ëmbëlsirave - Velizar Peev". Bëhej çokollatë, karamele luksoze dhe biskota.

Kishte një mori pengesash me të cilat ballafaqohej sipërmarrësi, duke përfshirë shijen e klientit: bullgarët në atë kohë nuk e njihnin çokollatën, shpjegoi Makarinov. Legjenda thotë se një prift nga fshati, i intriguar nga prodhimi i ri, i dërgoi një letër Peev: "Nëse çokollata është një lëng, na dërgoni një shishe për ta provuar".

Fillimisht, punishtja kishte vetëm dhjetë persona dhe kishte 3-4 makineri. Në vitet në vijim, ndërmarrja e vogël u shndërrua në një fabrikë më serioze të stilit evropian. Ai kishte 300 punëtorë, 32 motorë elektrikë dhe 172 makina moderne.

1922 ishte një vit i rëndësishëm për Peev: ai hapi një degë të fabrikës në Svoge, rreth 30 km në veri të Sofjes, bleu makineri të reja gjermane dhe italiane. Ai madje kishte termocentralin e tij, i cili funksiononte në Svoge dhe madje e furnizonte qytetin me energji elektrike, tha Makarinov.

Një industri e madhe çokollate në Bullgari u krijua pas Luftës së Parë Botërore. Në vitet 1930, fabrika të tjera filluan të prodhonin çokollatë. Më të famshmet ndër to ishin fabrikat e Stefan Balakchiev, Avram Chelyovsky, Aron Beraha.

Dita e çokollatës festohet që nga viti 2009 dhe lidhet me përvjetorin e dërgesës së parë të kokrrave të kakaos nga Amerika e Jugut në Spanjë në vitin 1550./BTA-KosovaPress/